Geen verbond, geen genade : analyse en evaluatie van het gebod om de KanaƤnieten uit te roeien (Deuteronomium 7)
Dit proefschrift geeft een analyse en evaluatie van de de opdracht van JHWH aan Israƫl om de volken die in het land KanaƤn wonen, uit te roeien (Deut. 7). Dit onderzoek is van groot belang, omdat de thematiek van (religieus) geweld zeer actueel is en omdat Deut. 7 indringende vragen oproept bij veel Bijbellezers. Allereerst wordt een uitvoerige exegese geboden van het centrale hoofdstuk, Deuteronomium 7. Vervolgens worden de historische achtergronden, mogelijke motieven en de plaats van de KanaƤnitische volken in het hele Oude Testament onderzocht. Het zogenaamde uitroeiingsbevel bedoelt de daadwerkelijke vernietiging van de volken van KanaƤn. Dit betreft een unieke situatie, die uitsluitend verbonden wordt aan de vestiging van Israƫl in het land KanaƤn. Als motieven voor dit gebod worden genoemd de bedreigde religieuze identiteit van Israƫl en de zonden van de KanaƤnitische volken. Het onderzoek loopt uit op een bijbels-theologische interpretatie van het uitroeiingsbevel. Het uitroeiingsbevel roept twee vragen op, namelijk naar het Godsbeeld van het Oude Testament en naar het geweldspotentieel van deze teksten. Met betrekking tot het Godsbeeld dat uit Deut. 7 naar voren komt, zijn twee aspecten van belang. Ten eerste klinkt de oproep om de volken van KanaƤn uit te roeien in een volstrekt unieke situatie. Alleen met het oog op deze volken en voor een beperkte tijd wordt Israƫl hiertoe opgeroepen. Ten tweede komen in deze teksten centrale aspecten van het beeld van God dat ons in het Oude Testament gegeven wordt naar voren, namelijk Gods heiligheid en zijn afkeer van de zonde. Gods gericht is huiveringwekkend, maar niet willekeurig, zoals blijkt uit de herhaalde motivering van de (opdracht tot) uitroeiing en uit de aankondiging van hetzelfde oordeel over Gods eigen volk Israƫl. De teksten over de uitroeiing van de KanaƤnitische volken zijn in de geschiedenis soms gebruikt om geweld te legitimeren. Wanneer Deut. 7 echter gelezen wordt in het grote verband van Oude en Nieuwe Testament, bevat het geen aanknopingspunt om enige vorm van geweld in het heden te legitimeren.
http://theoluniv.ub.rug.nl/42/1/2012%20Versluis%2C%20A.%20dissertatie.pdf